Bu maqola shuningdek qolgan tillarda ham mavjud:
English 
Русский (Russian)
O‘zbekistondagi kafe va restoranlarda it go‘shti sotilishi mavzusi yana markaziy e’tiborda. Hayvonlarni himoya qilish jamiyati Mehr va Oqibat vakillari bu muammo nafaqat mavjudligini, balki ortib borayotganini ta’kidlamoqda. Tashkilot o‘zbek muassasalarining menyusida it go‘shtidan tayyorlangan taomlar borligi haqida fuqarolardan, shu jumladan, chet elliklardan muntazam shikoyatlar olib turibdi. Biroq, bunday taomlarni sotishga mamlakatda rasman ruxsat berilganmi-yo‘qmi, buni aniq ayta oladigan kishi yo‘q.
Go‘sht qayerdan kelmoqda?
Osiyo mamlakatlarida it go‘shtini iste’mol qilish qonuniy bo‘lgan joylarda bu maqsad uchun maxsus fermalar tashkil qilinadi. Lekin O‘zbekistonda bunday fermalar yo‘q. Shunday ekan, go‘sht qayerdan kelmoqda? Zoohimoyachilarning javobi hayratga soladi: yetkazib beruvchilar asosan egasiz hayvonlarni tutish bilan shug‘ullanadigan davlat xizmati xodimlari. Bu esa nojo‘ya oqibatlarga olib keladi: pichoq ostiga faqat ko‘chadagi itlar emas, balki bir vaqtlar uy hayvoni bo‘lgan itlar ham tushishi mumkin.
Afsonalar va haqiqiy xavf
It go‘shtini iste’mol qilish tarafdorlari uning shifobaxsh xossalari borligini ta’kidlashadi. Ammo bu — ilmiy asosi bo‘lmagan afsona. Bundan tashqari, it go‘shtini iste’mol qilish sog‘liq uchun katta xavf tug‘diradi. Hayvonlar virus tashuvchi bo‘lishi mumkin, ular insonga go‘shtni bo‘lish jarayonida ham, uni iste’mol qilish paytida ham o‘tishi ehtimoli bor. Quturish, parazitlar va boshqa kasalliklar bilan zararlanish xavfi juda yuqori.
Qonunlar nima deydi?
Mehr va Oqibat jamiyati Davlat veterinariya qo‘mitasi va Sanitariya-epidemiologiya xizmatiga rasmiy so‘rov yubordi. So‘rovda quyidagi savollar berilgan:
- O‘zbekistonda it go‘shti iste’mol qilishga ruxsat berilganmi?
- Bunday taomlar tayyorlaydigan kafe va restoranlarga faoliyat yuritish uchun litsenziya beriladimi?
Maqola yozilgan vaqtda bu savollarga hali javob olingan emas.
Tezkor chora-tadbirlar zarur
O‘zbekiston restoranlari menyusida it go‘shti mavjud bo‘lishi nafaqat mamlakat imijiga, balki insonparvarlik va sanitariya masalalariga ham putur yetkazadi. O‘zbekiston o‘zini boy madaniyat va an’analariga ega mehmondo‘st davlat sifatida ko‘rsatadi. It go‘shtini ochiq sotish ko‘plab turistlarda shok va salbiy taassurot uyg‘otadi.
Zoohimoyachilar quyidagilarni talab qilmoqda:
- Oshxona muassasalari faoliyati ustidan qat’iy nazorat o‘rnatish;
- It go‘shtini iste’mol qilishni taqiqlovchi qonunlar qabul qilish.
It go‘shtidan tayyorlangan taomlar savdosi nafaqat axloqiy, balki xavfsizlik masalasidir. Davlat organlarining aniq pozitsiyasi bo‘lmagan holda muammo yechimsiz qolaveradi. O‘zbekiston jamiyatiga o‘ylab ko‘rish vaqti keldi: bizning kelajagimiz qanday bo‘lishi kerak — insonparvar va xavfsizmi yoki sivilizatsiyali mamlakatlarda allaqachon hal qilingan masalalar bilan to‘lganmi?
Harakat qilish vaqti keldi.
Maqolada sun’iy intellekt tomonidan amalga oshirilgan tarjima sababli xatolar bo‘lishi mumkin. Tafsilotlarni aniqlash uchun maqolaning ruscha versiyasiga murojaat qiling. Agar xatoliklarni sezsangiz, materialni tuzatish uchun Uzvaibik_bot telegram-botiga yozishingiz mumkin.
