Bu maqola shuningdek qolgan tillarda ham mavjud: English Русский (Russian)
O‘zbekiston Markaziy banki ijtimoiy tarmoqlarda tarqalgan, go‘yoki jismoniy shaxslarga faqat bitta bank kartasi ochishga ruxsat beriladi degan mish-mishlarga rasmiy izoh berdi. Ushbu ma’lumot haqiqatga to‘g‘ri kelmaydi. Bundan ko‘ra, bir kishi ochishi mumkin bo‘lgan plastik kartalar sonini vaqtincha tartibga soluvchi yangi qoidalar muhokama qilinmoqda. Xususan, har bir fuqaro umumiy hisobda 20 tagacha plastik karta ochishi mumkin bo‘ladi.
Qanday cheklovlar taklif qilinmoqda?
Moshenniklik operatsiyalarining oldini olish va hisobvaraqlar hamda kartalarning noqonuniy sxemalarda ishtirokini kamaytirish maqsadida quyidagi cheklovlarni joriy etish rejalashtirilmoqda:
- Bitta bankda 5 tagacha karta.
- Barcha banklarda umumiy hisobda 20 tagacha karta.
Bu cheklovlar virtual va ko-beydjing kartalarini ham o‘z ichiga oladi.
Muhim: ushbu cheklovlar xorijiy valyutada ochilgan kartalarga tatbiq etilmaydi.
Bu nima uchun kerak?
Bank kartalaridan foydalanish bo‘yicha tahlil shuni ko‘rsatdiki, bir kishining nomi ostida ochilgan kartalarning katta qismi ko‘pincha firibgarlik maqsadlarida ishlatiladi. Ko‘p hollarda karta egasi o‘z hisobvaraqlari noqonuniy operatsiyalarda qo‘llanilayotganini bilmaydi.
Bugungi kunda:
- 97% bank kartasi egalari (22 million kishi) 5 tadan ortiq kartaga ega emas.
- 3% karta egalari (taxminan 770 ming kishi) 5 ta va 20 ta oralig‘ida kartadan foydalanadi.
- 0,03% (taxminan 7 ming kishi) 20 tadan ko‘p kartalarga ega.
Fuqarolar uchun qulaylik saqlanadi
Markaziy bank yangi qoidalar jismoniy shaxslar uchun kundalik to‘lovlarni amalga oshirishda noqulayliklar keltirib chiqarmaydi, deb ishontirdi. Asosiy maqsad — banklarning faoliyatini tartibga solish va operatsiyalarning xavfsizligini ta’minlash.
Nima bo‘ladi?
Markaziy bank ushbu masalani muntazam kuzatib borishini va qoidalarni jamoatchilik fikrini inobatga olgan holda takomillashtirishini ma’lum qildi. Talablar to‘liq tayyor bo‘lgandan so‘ng, ular keng jamoatchilik va jurnalistlar muhokamasiga taqdim etiladi.
Taklif etilayotgan o‘zgarishlar bank kartalari tizimini yanada shaffof va xavfsiz qilish, qonunbuzarliklarning oldini olish bilan birga, qonuniy foydalanuvchilar uchun qulaylikni saqlab qolishga qaratilgan.