Bu maqola shuningdek qolgan tillarda ham mavjud:
English 
Русский (Russian)
Ижтимоий тармоқларда ҳақорат қилиш – ёқимсиз, лекин афсуски, кенг тарқалган ҳолат. Рақамли технологиялар даврида одамлар интернетда кўпинча қўпол гаплар ва ҳақоратлар билан дуч келишади. Аммо, ҳатто виртуал дунёда ҳам ҳуқуқларингиз ҳимояланганини ва ҳақоратлар учун жавобгарликни талаб қилишингиз мумкинлигини эсда тутишингиз керак.
Бундай ҳолат учун ҳаракатлар йўриқномасини “Потребитель.уз” платформаси фойдаланувчилари тузиб чиқишган.
Агар сиз ҳақорат қилинган бўлсангиз, қаерга мурожаат қилиш керак
Биринчи қадам – Маҳалла участковий инспекторига ариза ёзиш. Сиз ҳуқуқни муҳофаза қилиш органларига ёзма ариза билан мурожаат қилишингиз керак. Бу ариза икки нусхада тузилади: бири сизда қолади, унда қабул қилинганлик штампи ва қабул қилган ходимнинг қўл қўйиши бўлиши керак. Участковий инспектор иш материалларини тайёрлаб, уларни судга юборади.
Иккинчи қадам – Участковий инспектор сиздан ва иккинчи томондан тушунтириш хатини ёзишни сўраши мумкин. Агар иккинчи томон ҳам қарши даъво аризасини тақдим этса, унинг аризаси бир иш доирасида кўриб чиқилади.
Учинчи қадам – Участковий иш материалларини судга юбориш учун йиғади. Иш судга юборилишигача ушбу материаллар билан танишиб чиқиш ва уларга қўл қўйиш муҳимдир.
Тўртинчи қадам – Энг яхши чора юристга мурожаат қилишдир, шунда ишингиз тўғри кўриб чиқилишига ишонч ҳосил қиласиз. Агар участковий ишни чўзишни бошласа ёки материаллар билан таништирмасдан ишни судга юборса, судьядан ишни қайта терговга юборишни сўраш ҳуқуқига эгасиз.
Бешинчи қадам – Суд жараёни. Суд участковий томонидан тўпланган материалларга таянади. Бу материаллар қанчалик аниқ ва тўғри тузилган бўлса, иш натижаси шунга боғлиқ бўлади.
Муҳим нюанслар
Участковий инспектор иш материалларини ўз хоҳишига кўра тузиши мумкинлигини ҳисобга олиш керак, ва агар иккинчи томон, масалан, ҳуқуқни муҳофаза қилувчини “инсофга келтирса”, айбли бўлиб сиз чиқишингиз мумкин. Шунинг учун агар участковий ишни судга материаллар билан таништирмасдан юборса, судьядан ишни қайта терговга юборишни сўрашингиз керак. Бу зарур, чунки сиз материаллар билан танишмагансиз ва улар қандай тузилганини билмайсиз. Суд ишни айнан ушбу материаллар асосида кўриб чиқади, натижа улардаги маълумотларга боғлиқ бўлади.
Амалиётдан мисол
Ижтимоий тармоқлардан бирида қиз ўзининг дугонасининг эри ҳақида Telegramда ҳақоратли сўз ёзгани ҳақида ҳикоя қилинди. Дугонаси хабарни эрига кўрсатди ва у зудлик билан скриншот олиб, уни чоп этиб, полицияга ариза берди. Кейинги куни қизни участковийга чақиришди, яна бир кундан кейин суд бўлиб ўтди ва уни 740 минг сўм жаримага тортди. Бундай ҳолатлар кўп учрайди ва бу тизимнинг самарали ишлашини кўрсатади.
Комментарийларда ҳақорат қилиш ва анонимлик
Хусусан, Telegram каби платформаларда ҳақорат қилиш мураккаб ҳолат бўлиб, бу ерда фойдаланувчилар кўпинча ўз исмлари ва телефон рақамларини яширишади. Бу одамларда жазосиз қолиш туйғусини уйғотади. Аммо анонимлик ҳамиша жавобгарликдан қутқармаслигини тушуниш ва эҳтиросларингизни назорат қилишни ўрганиш муҳимдир.
Замонавий дунёда, интернетда ҳақоратлар кундалик ҳолга айланиб бораётган вақтда, бефарқ бўлмаслик жуда муҳим. Агар сиз ҳақорат қилинган бўлсангиз, ҳуқуқларингизни ҳимоя қилишдан ва ҳақоратловчини жавобгарликка тортишдан қўрқманг. Юқорида кўрсатилган қадамларни бажарган ҳолда, адолатга эришишингиз ва интернетда, худди ҳақиқий ҳаётда бўлганидек, ҳар бир сўз учун жавоб бериш кераклигини кўрсатишингиз мумкин.
Матн ИИ томонидан таржима қилинган. Аниқроқ маълумот учун мақоланинг рус тилидаги вариантини фойдаланинг
