Bu maqola shuningdek qolgan tillarda ham mavjud: English Русский (Russian)
Energetika vaziri Jurabek Mirzamahmudov Yevropaga elektr energiyasi eksport qilishni rejalashtirayotgan O‘zbekistonning yirik loyihasi haqida batafsil ma’lumot berdi. Vazirning so‘zlariga ko‘ra, ushbu tashabbusni amalga oshirish uchun umumiy energiya tizimidan mustaqil bo‘lgan yangi generatsiya obyektlari quriladi. Bu esa eksport qilinadigan elektr energiyasi mamlakat ichki energiya resurslariga ta’sir ko‘rsatmasligini va tizimga yuklama tushirmasligini anglatadi.
Osiyo taraqqiyot banki (OTB) loyiha uchun texnik yordamni taqdim etgan. 8-noyabr kuni ushbu ulkan tashabbusni amalga oshirish uchun qo‘shma korxona faoliyatini tayyorlashga qaratilgan bitim imzolandi.
Keyinchalik, COP29 iqlim konferensiyasida Saudiya Arabistoni, O‘zbekiston, Qozog‘iston va Ozarbayjon energetika vazirlari yo‘l xaritasini imzolashdi. Ushbu hujjatda loyihani amalga oshirish rejasi hamda Saudiya Arabistonining loyihada ishtirok etish imkoniyatlarini o‘rganish ko‘zda tutilgan.
Loyiha Markaziy Osiyo, Janubiy Kavkaz va Yevropani birlashtirishga xizmat qiladi:
- Elektr energiyasi O‘zbekiston, Qozog‘iston va Ozarbayjonda joylashgan yangi qayta tiklanadigan energiya obyektlarida ishlab chiqariladi.
- Kabellar Kaspiy dengizi, Ozarbayjon va Gruziya orqali, shuningdek, Qora dengizning tubi bo‘ylab Ruminiyaga o‘tkaziladi.
- Loyihaning texnik-iqtisodiy asoslari (TIA) uchun Italiyada tanlangan kompaniya tomonidan ishlar olib borilmoqda.
Mirzamahmudovning ta’kidlashicha, ushbu loyiha uchun quriladigan yangi generatsiya obyektlari umumiy energiya tizimidan mustaqil bo‘lib, elektr energiyasi Yevropaga mamlakat energiya tizimiga zarar yetkazmagan holda eksport qilinadi.
“Keyingi ish bosqichlariga to‘xtaladigan bo‘lsak, Italiya kompaniyasi loyiha bo‘yicha dastlabki texnik-iqtisodiy asosni tayyorlamoqda, shunga asoslanib Osiyo taraqqiyot banki bilan texnik yordam bitimi imzolandi. Ushbu loyiha uchun operator sifatida faoliyat olib boradigan qo‘shma korxona tashkil etish hujjatlarini tayyorlashni boshlaymiz. Dastlabki TIA natijalariga ko‘ra, tegishli tenderlar e’lon qilinadi va moliyalashtirish manbalarini muvofiqlashtirish orqali ushbu ulkan loyihani amalga oshirishga kirishamiz”, – dedi vazir.
Shuningdek, u eksport tomonlarning ulushiga qarab amalga oshirilishini qo‘shimcha qildi. Bunda Ozarbayjon va Gruziya nafaqat tranzit mamlakat sifatida ishtirok etadi, balki o‘zlarining “yashil” energiyasini yetkazib berish imkoniyatiga ega bo‘ladi.
“Ozarbayjon COP29 doirasida quyosh va shamol energiyasi bo‘yicha yangi generatsiya obyektlarini qurish bo‘yicha ko‘plab hujjatlarni imzoladi. Gruziyada esa katta gidropotentsial mavjud. Shuning uchun bu loyihaning barcha mamlakatlar sa’y-harakatlarini birlashtirishi va Yevropa bozoriga energiya yetkazib berishga qaratilishi har tomonlama foydali”, – deya qayd etdi vazir.
Uning so‘zlariga ko‘ra, 2030-yilga kelib O‘zbekistonda qayta tiklanadigan energiya quvvatlari 20 GVt dan oshib, umumiy generatsiyaning 40 foizini tashkil etadi.
Maqolada sun’iy intellekt tomonidan amalga oshirilgan tarjima sababli xatolar bo‘lishi mumkin. Tafsilotlarni aniqlash uchun maqolaning ruscha versiyasiga murojaat qiling. Agar xatoliklarni sezsangiz, materialni tuzatish uchun Uzvaibik_bot telegram-botiga yozishingiz mumkin.