Bu maqola shuningdek qolgan tillarda ham mavjud:
English 
Русский (Russian)
Yaqinda Toshkentda haydovchining trotuar bo‘ylab haydab, zinada tiqilib qolgan hodisasi ijtimoiy tarmoqlarda qizg‘in muhokamalarga sabab bo‘ldi. Ijtimoiy tarmoqlarda “qahramon”ga aylangan haydovchini YHXB xodimlari topishdi. Ma’lum bo‘lishicha, u nafaqat yo‘l harakati qoidalarini qo‘pol ravishda buzgan, balki haydovchilik guvohnomasisiz transport vositasini boshqargan. Uning ushlanishi natijasida haydovchiga nisbatan ma’muriy bayonnoma tuzildi va uning avtomobili jarima maydonchasiga olib ketildi.
Huquqni muhofaza qiluvchi organlar hali jarimaning aniq miqdorini e’lon qilishmadi, biroq qonunchilikka ko‘ra, haydovchi ehtimol kichik jarima bilan qutulishi mumkin. Biroq jamiyat oldida paydo bo‘lgan savol — bunday qoidabuzarlarga qanday choralar ko‘rish kerak?
Qiziq jihati shundaki, haydovchining o‘zi o‘z harakatlarini “juda shoshilgani” bilan tushuntirgan. Uning so‘zlariga ko‘ra, trotuarga chiqishi va zinadan o‘tishga urinishi vaqt yetishmovchiligi bilan bog‘liq edi.
“Men juda shoshildim, chunki zudlik bilan ishlarimni hal qilishim kerak edi. Yo‘l qisqa edi, shuning uchun chetlab o‘tishga qaror qildim. Bu trotuar ekanini o‘ylamagan edim, chunki u yerda yana ikki mashina turardi. Bunday voqea ro‘y berishi mumkin deb o‘ylamaganman, chunki buni o‘ylamasdan qildim”, — dedi haydovchi.
Bu holat — ayrim haydovchilar qonunlar ularga tegishli emas, deb o‘ylayotganining navbatdagi misolidir. Ular uchun trotuarlar tirbandliklarni chetlab o‘tishning qo‘shimcha yo‘lagi sifatida ko‘rilmoqda. Ammo bunday harakatlar piyodalar uchun haqiqiy xavf tug‘diradi, va jarimalar va ma’muriy choralarning yengilligi davom etar ekan, bunday hodisalar afsuski, yana ko‘p uchraydi.
Agar trotuarda haydab, zinadan o‘tishga uringan haydovchi eng kam jazo bilan qutulsa, bu xavfli holatning paydo bo‘lishiga sabab bo‘ladi. Haydovchilar qo‘rqmasdan qoidalarni buzishda davom etadilar. Bunday qoidabuzarliklar uchun haydovchilik guvohnomasidan mahrum qilish kabi jiddiy choralarni qo‘llash, va jarimalarni kuchaytirish kerak.
Bunday haydovchilarga qarshi qanday kurashish mumkin?
Haydash madaniyatini o‘rgatish. Uzoq muddatli istiqbolda haydovchilik madaniyatini oshirishga e’tibor berish lozim. Haydovchilar yo‘l umumiy makon ekanligini va qoidalarga rioya qilmaslik fojiali oqibatlarga olib kelishi mumkinligini tushunishlari kerak.
Jazoni kuchaytirish. Birinchi qadam sifatida yo‘l harakati qoidalarini qo‘pol ravishda buzganlik uchun jarimalarni oshirish zarur. Haydovchi trotuarga chiqayotgan holatlar nafaqat jarima, balki uzoq muddatga transport boshqarish huquqidan mahrum qilish bilan jazolanishi kerak.
Nazoratni kuchaytirish. Yo‘llarda va piyodalar ko‘p to‘planadigan joylarda nazorat darajasini oshirish kerak. Kuzatuv kameralari va qoidabuzarliklarni avtomatik ravishda qayd qilish tizimi haydovchilarni tartibga solishga yordam beradi.
Ijtimoiy rezonans. Bu holatda ko‘ringanidek, ijtimoiy tarmoqlar nazoratning muhim vositasiga aylanmoqda. Odamlar bunday hodisalarga ko‘proq e’tibor qaratgan sari, qoidabuzarlarga nisbatan qattiq choralar ko‘rilish ehtimoli oshadi.
Maqolada sun’iy intellekt tomonidan amalga oshirilgan tarjima sababli xatolar bo‘lishi mumkin. Tafsilotlarni aniqlash uchun maqolaning ruscha versiyasiga murojaat qiling. Agar xatoliklarni sezsangiz, materialni tuzatish uchun Uzvaibik_bot telegram-botiga yozishingiz mumkin.
