Бу мақола шунингдек қолган тилларда ҳам мавжуд: English Русский (Russian)
Ўзбекистон расмийлари яна бир бор PayPal, Apple Pay ва Google Pay каби халқаро тўлов хизматларини жорий қилиш заруриятига эътибор қаратди. Бу мавзу беш йилдан ортиқ вақт давомида муҳокама қилиниб келинмоқда, аммо уларни амалга ошириш учун ҳалигача аниқ қадамлар қўйилмаган эди. Бироқ, яқинда ҳукумат жараённи жадаллаштириш бўйича кўрсатма берди.
Ўзбекистон Марказий банкига Цифрли технологиялар вазирлиги ва Туризм қўмитаси билан ҳамкорликда халқаро онлайн-тўлов компаниялари билан музокаралар ўтказиш вазифаси юклатилди. Улар орасида PayPal, Alipay, UniPay, Apple Pay ва Google Pay каби йирик компаниялар ҳам бор.
Лойиҳанинг мақсади — ушбу тўлов тизимларини мамлакат иқтисодиётига интеграция қилиш бўлиб, улар Ўзбекистондаги тўлов тизимлари ва банк хизматларида қўлланилиши мумкин бўлади. Агар зарур бўлса, уларнинг мамлакат ҳудудида ишлаш шартларини соддалаштириш учун миллий қонунчиликка ўзгартиришлар киритиш бўйича таклифлар тайёрланади.
Бу нима учун қилинаяпти?
- Инвестицион муҳитни яхшилаш. Йирик тўлов тизимларининг мавжудлиги мамлакатни халқаро инвесторлар ва бизнес учун жозибадор қилади. Халқаро ҳисоб-китобларни соддалаштириш Ўзбекистонда бизнес юритишни, айниқса, халқаро ҳамкорлар ва мижозлар билан ишлайдиган компаниялар учун анча осонлаштиради.
- Туристлар оқимини кўпайтириш. Халқаро тўлов тизимларини интеграция қилиш хорижий туристлар учун қулайликлар яратади, улар ўзлари одатланган тўлов усулларидан фойдаланиш имконига эга бўлади. Бу туристик соҳани ривожлантириш ва унинг рақобатбардошлигини оширишга ёрдам беради.
- Электрон тижоратни қўллаб-қувватлаш. Маҳаллий интернет-дўконлар ва тадбиркорлар чет эллик мижозлар билан осонроқ ишлаш имкониятига эга бўлишади, бу янги бозорларга чиқишни очади ва электрон тижоратнинг ривожланишига туртки беради.
- Фуқаролар учун қулайлик. Apple Pay ва Google Pay каби хизматларнинг мавжудлиги кундалик тўловларни осонлаштиради, фуқаролар учун қулай ва тез тўловлар яратади. Смартфонлар ва бошқа гаджетлар орқали тўловларни амалга ошириш оммалашади, бу эса иқтисодиётни рақамлаштириш жараёнини тезлаштиради.
Мавжуд камчиликлар ва муаммолар
- Қонуний тўсиқлар. Бундай компанияларнинг Ўзбекистонда муваффақиятли фаолият юритиши учун қонунчиликни қайта кўриб чиқиш талаб қилиниши мумкин, бу эса мураккаб ва узоқ жараён бўлиши мумкин. Тўлов тизимларини тартибга солувчи миллий қоидалар халқаро стандартларга мослаштирилиши керак бўлади.
- Киберхавфсизлик. Халқаро тўлов тизимларини жорий этиш фойдаланувчилар маълумотларини ҳимоя қилиш учун ишончли инфратузилмани талаб қилади. Ҳар қандай тизим носозлиги ёки маълумотлар чиқиши мамлакатнинг обрўсига салбий таъсир кўрсатиши ва янги инструментларга бўлган ишончни сусайтириши мумкин.
- Маҳаллий тўлов тизимлари билан рақобат. Ўзбекистонда аллақачон Click ва Payme каби маҳаллий тўлов хизматлари мавжуд. Халқаро гигантларнинг кириб келиши маҳаллий операторлар учун рақобатни кучайтириши ва бу уларнинг даромадлари ва ривожланиш истиқболларига салбий таъсир кўрсатиши мумкин.
Хулоса қилиб айтганда, PayPal, Apple Pay ва Google Pay`ни Ўзбекистонда жорий этиш мамлакат иқтисодиёти учун янги имкониятларни очади, унинг рақамлаштирилишини тезлаштиради ва халқаро ҳамкорлар ҳамда туристлар билан ўзаро алоқаларни осонлаштиради. Бироқ, унинг жорий этилиши мувозанатли ёндашувни, қонунларни қайта кўриб чиқишни ва юқори даражадаги киберхавфсизликни таъминлашни талаб қилади.
Матн ИИ томонидан таржима қилинган. Аниқроқ маълумот учун мақоланинг рус тилидаги вариантини фойдаланинг