Бу мақола шунингдек қолган тилларда ҳам мавжуд:
English 
Русский (Russian)
Тошкентнинг энг йирик электроника бозори “Малика”да кредитга олинган телефонларни сотиш билан боғлиқ фирибгарлик схемаси авж олмоқда. Кўплаб харидорлар улар томонидан янги деб харид қилинган қурилмалар бир неча ой ўтгач, банк кредитини тўлаш ҳақида СМС-хабарномаларга айланиб кетганидан шикоят қилмоқда.
Зарбага учраган харидорлар ўз ҳикояларини “Потребитель.уз” ҳамжамиятида бўлишмоқда.
Сценарий доим бир хил: одамлар янги телефон сотиб оляпман деб ўйлайди, аммо 2-5 ой ўтгач, уларнинг телефон рақамларига банклардан кредит қарзини тўлаш ҳақида хабарномалар кела бошлайди.
Фирибгарлик схемаси қандай ишлайди?
Маълум бўлишича, бу фирибгарлик схемаси тез пулга муҳтож бўлган ва виждонсиз сотувчилар орасида жуда кенг тарқалган. Бир шахс телефонни кредитга олади ва уни “Малика” бозоридаги таниш сотувчиларга сотади. Янги эгаси ҳеч нарсани пайқамаслиги учун фирибгар дастлабки бир неча ой давомида кредит бўйича кичик тўловларни амалга оширади. Бироқ вақт ўтиши билан тўловлар тўхтайди ва бехабар харидорда кредит мажбуриятлари пайдо бўла бошлайди.
Фирибгарлик бир неча ой ўтгач ошкор бўлади, шунда исботлаш жуда қийин бўлиб қолади. Сотувчилар телефонни алмаштиришдан бош тортган ҳолда, улар ҳеч нарса билмаганини айтишади. Жабрланувчилар учун ягона йўл – ҳуқуқни муҳофаза қилиш органларига мурожаат қилиш, лекин бу ҳам муаммони ҳал қилишда ҳар доим ёрдам беравермайди.
Бундай тузоққа тушиб қолмаслик учун нима қилиш керак?
- Эҳтиёт бўлиб текшириш: Телефонни бозордан сотиб олганда, ҳар доим ҳужжатларини текшириб кўринг. Сотувчидан қурилманинг келиб чиқиши ҳақида аниқ сўранг ва унинг кредитга олинмаганлигини тасдиқланг.
- Текширилган сотувчилардан харид қилиш: Гаровсиз қурилмаларга кафолат ва ҳужжатлар тақдим этувчи расмий дўконлардан харид қилишга ҳаракат қилинг.
- Ҳуқуқни муҳофаза қилиш органларига мурожаат қилиш: Агар сиз бундай фирибгарликнинг қурбони бўлган бўлсангиз, маҳаллий ички ишлар бўлимига бориб ариза ёзишни кечиктирманг. Ҳаракатни тезроқ бошласангиз, адолатга эришиш имкониятингиз ошади.
Матн ИИ томонидан таржима қилинган. Аниқроқ маълумот учун мақоланинг рус тилидаги вариантини фойдаланинг
