Bu maqola shuningdek qolgan tillarda ham mavjud: English Русский (Russian)
Сўнгги пайтларда Ўзбекистонда аёлларнинг ижтимоий тармоқлардаги суратларидан фойдаланган ҳолда содир этилган фирибгарлик ҳолатлари кўпая бошлади. Жиноятчилар замонавий технологиялардан фойдаланиб, оддий суратларни интим саҳналарга айлантирувчи дипфейк ва монтаж материалларини яратмоқда. Бу фирибгарлик кибербуллинг ва молиявий алдов ҳолатларининг кўпаяшига сабаб бўлмоқда.
Бу қандай амалга ошади? Фирибгарлар ўзбек аёлларининг ижтимоий тармоқлардаги очиқ профилларидан суратларни олади ва махсус дастурлар ва сунъий интеллект ёрдамида ёлғон интим суратлар ва видеоларни яратади, бунда гўёки қизлар порнографик саҳналарда иштирок этаётгандек кўрсатилади. Шундан сўнг, фирибгарлар бу қизларнинг номи билан сохта профиллар яратиб, уларни “секс-ходимлар” сифатида кўрсатади. Шундай профиллар орқали фирибгарлар “мижозлар”ни топиб, интим хизматларни ваъда қиладилар.
Фирибгарлар мижозларни ишонтириш учун уларга яратилган сурат ва видеоларни юборадилар. Мижоз фирибгарларга ишонишни бошлаганида, унга тўлов учун пластик картанинг рақами юборилади. Пулни олганларидан сўнг, улар суҳбатни дарҳол ўчириб, мижозни блоклаб қўядилар.
ИИВ Киберхавфсизлик марказининг маълумотларига кўра, яқинда шундай ҳолат Қашқадарёда содир бўлди. Жиноятчи бир қизнинг ижтимоий тармоқлардаги профилидан ўғирланган суратлардан фойдаланган. Махсус сурат таҳрирлаш дастурлари орқали у Telegram мессенжери ва “Одноклассники” ижтимоий тармоғида сохта профиллар яратган. Ушбу профиллар орқали у гўёки интим хизматлар кўрсатаётганлигини айтган ва фирибгарлик йўли билан фойдаланувчиларнинг банк карталаридан пул ўғирлаган.
Мазкур ҳолат бўйича Ўзбекистон Республикаси Жиноят кодексининг 141-3-моддаси (шахснинг шаъни ва қадр-қимматига путур етказадиган ва унинг шахсий ҳаётини акс эттирувчи маълумотларни ошкор қилиш) 1-қисмига кўра жиноят иши қўзғатилган. Жиноятчи қўлга олинган бўлиб, у Навоий вилоятида яшовчи шахс эканлиги аниқланган.
Бу янги ва жуда хавфли фирибгарлик тури бўлиб, у нафақат молиявий хавфсизликка, балки жабрланганларнинг обрўсига ҳам таҳдид солади. Киберхавфсизлик қўмитаси Ўзбекистон аҳолисини эҳтиёт бўлишга, шахсий маълумотлар ва суратларни очиқ манбаларда чоп этмасликка, шунингдек, бундай ҳолатларни ҳуқуқни муҳофаза қилиш органларига зудлик билан хабар беришга чақиради.
Матн ИИ томонидан таржима қилинган. Аниқроқ маълумот учун мақоланинг рус тилидаги вариантини фойдаланинг