Bu maqola shuningdek qolgan tillarda ham mavjud: English Русский (Russian)
Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги автомобил кондиционерларидан хавфсиз фойдаланиш бўйича тавсиялар билан чиқди. Вазирликда таъкидланганидек, кондиционернинг ўзи тўғридан-тўғри шамоллаш касалликларига сабаб бўлмаса-да, совутиш тизимларидан нотўғри фойдаланиш иммун тизимини заифлаштириши ва организмни инфекцияларга нисбатан ҳимоясиз қилиб қўйиши мумкин.
Тадқиқотлар тасдиқлайдики, шамоллашга сабаб совуқ ҳаво эмас, балки микроорганизмлардир. Аммо кондиционер яратадиган жуда совуқ муҳитда узоқ вақт бўлиш иммунитетни заифлаштиради, бу эса инфекция юқиш хавфини оширади. Бунинг сабаби шундаки, совуқда қон томирлари торайиб, қон айланишини секинлаштиради ва иммун ҳужайраларнинг томоқ ва бурун шиллиқ пардаларига етказиб берилишини қийинлаштиради — вирус ва бактериялар учун асосий “кириш жойлари”дир.
Ҳароратнинг кескин ўзгариши ҳам соғлиқ учун хавф туғдиради. Кондиционерланган хона ёки автомобилдан бирдан иссиқ ҳавога чиқиш организм учун стресс яратади ва бу ҳолат стресс гормонларининг ишлаб чиқарилишига олиб келади. Агар бу каби ҳолатлар тез-тез такрорланса, иммун тизими заифлашиши мумкин ва касал бўлиш хавфи ортади.
Соғлиқни сақлаш вазирлиги кондиционердан фойдаланганда, уй ёки автомобилда эҳтиёткорликка риоя қилишни тавсия қилади. Хусусан, кондиционерни даврий равишда ўчириб туриш ёки совуқ ҳаво тўғридан-тўғри сизга келмайдиган жойга ўтиш тавсия этилади. Автомобилда совутиш тизимини тўғри созлаш муҳим:
- Сафарни бошлашдан олдин салонни яхшилаб шамоллатинг.
- Совуқ ҳаво оқимини юз ва кўкракка қаратманг.
- Ҳароратни аста-секин ўзгартиринг, кескин ўзгаришлардан сақланинг.
Жамоат транспортларида, айниқса кондиционер доимий ишлаб турган ва унинг ишлашини назорат қилиш имкони бўлмаган ҳолларда, йўловчиларга енгил устки кийим кийиш тавсия этилади, бу совуқ ҳаво таъсирини юмшатишга ёрдам беради.
Агар барибир шамоллашга дучор бўлган бўлсангиз, нима қилиш керак? Соғлиқни сақлаш вазирлиги шамоллашнинг илк аломатларида симптомларни енгиллаштириш учун маҳаллий воситалардан фойдаланишни тавсия этади. Антибиотикларни шифокор тавсиясисиз қабул қилиш мумкин эмаслигини эсда тутиш муҳим.
Агар ҳарорат кўтарилса, иситмани туширувчи дориларни қабул қилиш, бош оғриғи бўлса, рецептсиз бериладиган оғриқ қолдирувчи воситалардан фойдаланиш тавсия этилади. Томоқ яллиғланишини бартараф этиш учун махсус қандлар ёки пастилкалар, шунингдек, антиоксидант хоссалари билан машҳур бўлган С витаминига эга воситаларни қабул қилиш мумкин. Кўпинча бундай маҳаллий даволаш чоралари тўлиқ тикланиш учун етарли бўлади.
Бу оддий тавсиялар ёзги иссиқ кунларда саломатлигингизни сақлашга ва кондиционерлардан нотўғри фойдаланишнинг нохуш оқибатларидан қочишга ёрдам беради. Соғлиқни сақлаш вазирлиги соғлиғингизга масъулият билан ёндашиш — йилнинг исталган фаслида саломатликнинг кафолати эканлигини эсдан чиқармасликка чақиради.
Матн ИИ томонидан таржима қилинган. Аниқроқ маълумот учун мақоланинг рус тилидаги вариантини фойдаланинг