Bu maqola shuningdek qolgan tillarda ham mavjud: English Русский (Russian)
Toshkentdagi Milliy bolalar tibbiyot markazida tarixiy voqea yuz berdi — Oʻzbekistonda ilk bor ogʻir qon kasalliklariga chalingan bolalarni davolash maqsadida allogen ko‘mik suyagi transplantatsiyasi muvaffaqiyatli amalga oshirildi. Tibbiyotdagi bu yutuq onkologik va gematologik kasalliklarni davolashda yangi imkoniyatlar ochib, minglab bolalar va ularning oilalariga umid bagʻishlaydi.
Ushbu murakkab jarayonni boshdan kechirgan birinchi bemorlar olti yoshli Murodjon va toʻrt yoshli Mubina boʻlib, ular ogʻir talassemiya shaklidan aziyat chekishgan. Hozirgi vaqtda bu kabi murakkab jarrohlik amaliyotlari faqat chet ellarda va katta xarajat evaziga amalga oshiriladi, bu esa koʻpchilik oilalar uchun yetib boʻlmas edi. Transplantatsiya tufayli, har ikki bola xavfli kasallikdan to‘liq davolandi, bu ularning ota-onalari uchun moʻjizaga teng boʻldi va mahalliy tibbiyot imkoniyatlarining samaradorligini isbotladi.
Allogen ko‘mik suyagi transplantatsiyasi dunyodagi faqat 20 davlatda amalga oshiriladi va yuqori malakali mutaxassislar hamda noyob uskunalarni talab qiladi. Oʻzbekiston uchun bu operatsiya nafaqat tibbiy yutuq, balki ijtimoiy yutuq hamdir, chunki endi bemorlar zaruriy davoni oʻz yurtida olishi, chet elga chiqish va yuqori xarajatlar bilan bog‘liq muammolarga duch kelish zaruriyati yo‘q.
Allogen ko‘mik suyagi transplantatsiyasi jarayoni qon saratoni va turli nasliy kasalliklar kabi ko‘plab kasalliklarni davolash uchun hal qiluvchi ahamiyatga ega. Bu turdagi transplantatsiya orqali qon yaratuvchi tizimdagi zararlangan hujayralarni donorning sog‘lom hujayralari bilan almashtirish, to‘liq sog‘ayishni taʼminlash va kasallikning qaytalanish xavfini kamaytirish mumkin. Bunday holatda mos donor topish muhim ahamiyatga ega boʻlib, jarayon qatʼiy nazorat va maxsus parvarishni talab qiladi.
Hozirda Milliy bolalar tibbiyot markazida ko‘mik suyagi transplantatsiyasiga muhtoj yana ikki bola davolanmoqda. Yil oxirigacha shunday 20 ga yaqin operatsiyani amalga oshirish rejalashtirilgan. Bu ogʻir qon kasalliklarini davolash boʻyicha milliy dastur yaratish yoʻlida ilk qadam boʻlib, koʻproq hayotlarni saqlab qolish va mahalliy mutaxassislar malakasini oshirish imkonini beradi.
Oʻzbekistonda allogen ko‘mik suyagi transplantatsiyasi ogʻir kasalliklarga qarshi kurashda yangi sahifa ochib, mamlakat tibbiyoti dunyo standartlariga uyg‘un tarzda rivojlanayotganini namoyon etmoqda. Bu voqea ota-onalar, shifokorlar va bunday ilgʻor tashabbuslarni qoʻllab-quvvatlashga tayyor boʻlgan jamiyat uchun katta umid manbai boʻlib, kelajak avlodlar sog‘ligini yaxshilashga hissa qo‘shadi.
Maqolada sun’iy intellekt tomonidan amalga oshirilgan tarjima sababli xatolar bo‘lishi mumkin. Tafsilotlarni aniqlash uchun maqolaning ruscha versiyasiga murojaat qiling. Agar xatoliklarni sezsangiz, materialni tuzatish uchun Uzvaibik_bot telegram-botiga yozishingiz mumkin.