Bu maqola shuningdek qolgan tillarda ham mavjud:
English 
Русский (Russian)
Firibgarlar o’zbeklar plastik kartalaridan pul o’g’irlashning yangi usulini topishdi. Jabrlanganlar ularni o’z xohishlari bilan firibgarlarga taqdim etadi. Firibgarlar o’zlarini go’yoki huquq-tartibot organlari xodimlari deb tanishtirib, tergov uchun zudlik bilan ma’lumot kerakligini aytishadi. Odamning ishonchini qozonish uchun esa firibgarlar jabrlanuvchining rahbari nomidan soxta akkauntlar yaratishadi.
Firibgarlik qanday amalga oshadi?
Firibgarlar Telegram messenjerida vazirliklar, idoralar yoki yirik tashkilotlar rahbarlari nomidan soxta akkauntlar yaratib, xodimlar va rahbarlarning bo’ysunuvchilariga yozadilar. “Rahbar” nomidan yozilgan xabarda ular go’yo huquq-tartibot organlari ma’lumot talab qilayotganini aytib, jabrlanuvchini ma’lumotni topshirishga ishontiradilar. Shundan so’ng, firibgarlar bo’ysunuvchi bilan “organ xodimi” bog’lanishini ma’lum qilishadi.
Bir necha daqiqadan so’ng, jabrlanuvchi yana bir firibgardan telefon qo’ng’irog’ini oladi, u o’zini huquq-tartibot xodimi sifatida tanishtiradi. Jabrlanuvchi vaziyatning haqiqat ekaniga ishonib, barcha so’ralgan ma’lumotlarni, jumladan, plastik kartalari ma’lumotlarini taqdim etadi. Firibgarlar bu ma’lumotlardan foydalanib, jabrlanuvchining hisobidan pulni yechib olishadi va shuning natijasida katta mablag’lar yo’qotiladi.
Qanday himoyalanish mumkin?
Bunday holatlardan saqlanish uchun quyidagi oddiy qoidalarni yodda tuting:
- Xabar yuborgan shaxsning haqiqatda kimligini tekshirib ko’ring. Agar shubhali xabar kelsa, hatto tanish odamlardan bo’lsa ham, ularga shaxsan qo’ng’iroq qilib, xabarning haqiqatdan ham ular tomonidan yuborilganini tasdiqlang.
- Maxfiy ma’lumotlarni begonalarga bermang. Tasdiqlovchi kodlar, bank kartasi ma’lumotlari yoki parollarni internet orqali yoki telefon orqali hech qachon yubormang.
- Hushyor bo’ling. Firibgarlar juda ishontiruvchi bo’lishlari mumkin, lekin moliyaviy masalalarda har doim ehtiyotkor bo’lishingiz lozim.
Agar firibgarlik holatiga duch kelsangiz nima qilish kerak?
Agar siz firibgarlarning qurboniga aylansangiz yoki firibgarlik urinishiga duch kelsangiz, darhol Toshkent shahar IIBga quyidagi telefon raqamlari orqali murojaat qiling: 71-206-55-00 yoki 102. Sizning shaxsingiz sir saqlanadi. Ehtiyot bo’ling va o’z ma’lumotlaringizni himoya qiling!
Maqolada sun’iy intellekt tomonidan amalga oshirilgan tarjima sababli xatolar bo‘lishi mumkin. Tafsilotlarni aniqlash uchun maqolaning ruscha versiyasiga murojaat qiling. Agar xatoliklarni sezsangiz, materialni tuzatish uchun Uzvaibik_bot telegram-botiga yozishingiz mumkin.
