Bu maqola shuningdek qolgan tillarda ham mavjud:
English 
Русский (Russian)
Ўзбекистонда ўсмирлар орасида тез тарқалаётган квадробика субкультурасига қарши фаол кураш бошланди. Бу ҳодисанинг моҳияти ҳайвонларга тақлид қилишдан иборат: ёшлар ҳайвонларнинг юриш-туриши ва хатти-ҳаракатларини акс эттирадиган ниқоблар ва аксессуарлар тақиб, уларнинг ҳаракатларини такрорлашади. Дастлаб чет элларда пайдо бўлган бу ҳаракат Тошкентга ҳам етиб келгани, расмийларнинг хавотирига сабаб бўлди.
Ўзбекистон Ички ишлар вазирлиги маълум қилишича, қадробика билан шуғулланадиган болаларнинг ота-оналарига жарима солинади. Бу чоранинг мақсади – салбий оқибатларнинг олдини олиш. Бироқ, вазирликнинг қарори жамиятда турли фикр-мулоҳазаларга сабаб бўлиб, уни икки лагерга ажратди. Vaib.uz таҳлилий материал тайёрлади.
Квадробикага қарши чиқувчилар: анъаналар ва маънавиятни ҳимоя қилиш
Ўзбекистоннинг айрим фуқаролари Ички ишлар вазирлигининг бу қарорини қўллаб-қувватлашди. Уларнинг фикрича, квадробика – бу «Ғарбнинг бузғунчи таъсири» бўлиб, у ЛГБТ пропагандаси ва анъанавий қадриятларнинг бузилишига олиб келади. Улар бундай субкультуралар жамиятнинг маънавий устунларини заифлаштириши мумкинлигидан хавотирда. Уларга кўра, болалар анъанавий тарбия асосида вояга етиши лозим, чет элнинг ғалати ҳаракатларига тақлид қилиш эмас.
Қарор танқидчилари: вақтинчалик ҳодисага қарши курашиш керакми?
Бироқ, жамиятнинг бошқа қисми субкультураларга қарши курашиш бефойда деб ҳисоблайди, чунки бундай ҳаракатлар пайдо бўлиб, ўзи йўқолиб кетади. Айримлар эсга олдиларки, аввал ҳам шундай ёшлар орасида тарқалган ҳаракатлар – масалан, эмо, готлар ёки кейпоп – пайдо бўлиб, ҳукумат аралашувисиз йўқолиб кетган. Танқидчилар вазирликка савол қўйишмоқда:
“Вилоятда бошқа жиддий муаммолар йўқми?”
Улар болаларнинг қизиқишлари учун ота-оналарга жарима солишни меъёрдан ортиқ ва кераксиз чора деб баҳолашмоқда. Уларга кўра, ўсмирларга ўзларини топиш ва шахсиятни излаш учун имконият бериш керак, ҳатто уларнинг қизиқишлари катталарга ғалати туюлса ҳам.
Муаммолар ва эҳтимолий оқибатлар
Бир томондан, квадробика ёшлар орасида асоциал хулқни рағбатлантириши ёки уларни ўқиш ва оиладан узоқлаштириши мумкин. Бундай ҳолларда жамият ва ота-оналарнинг аралашуви зарур бўлиши мумкин.
Бироқ, субкультурага қарши кучли чоралар кўриш ёшлар орасида қаршилик ва норозиликка олиб келиши мумкин. Бу ҳаракат ўзи йўқолиб кетиши ўрнига, айнан тақиқлар сабабли янада оммалашиб кетиши эҳтимоли бор.
Нима қилиш керак?
Бундай субкультураларга қандай муносабатда бўлиш кераклиги ҳали аниқ эмас. Ота-оналар ва ўқитувчиларнинг мулоқоти ва тушунишга интилиши жарима ва тақиқлардан кўра самаралироқ бўлиши мумкин. Ўсмирларга шахсият излаш жараёни табиий эканлигини тушунтириш муҳим, бироқ шу билан бирга, муносиблик ва масъулиятни сақлаш керак.
Шунингдек, жамият янги субкультуралар пайдо бўлиши табиий жараён эканлигини унутмаслиги керак. Уларга қарши курашиш ўрнига, реал муаммоларга – таълим, ёшларни иш билан таъминлаш ва маданий ривожланишга эътибор қаратиш мақсадга мувофиқ бўларди. Бу ёшларга ўз ўрнини топишга ёрдам беради.
Мақолада сунъий интеллект томонидан амалга оширилган таржима сабабли хатолар бўлиши мумкин. Тафсилотларни аниқлаш учун мақоланинг русча версиясига мурожаат қилинг. Агар хатоликларни сезсангиз, материални тузатиш учун Uzvaibik_bot телеграм-ботига ёзишингиз мумкин.
