Bu maqola shuningdek qolgan tillarda ham mavjud:
English 
Русский (Russian)
Ўзбекистонда атроф-муҳитни муҳофаза қилиш бўйича янги чора-тадбирлар комплекси ишлаб чиқилди ва бугун у давлат раҳбарига тақдим этилди. Бу таклифлар орасида айрим қизиқарли янгиликлар ҳам бор. Масалан, Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодексга янги модда киритилиб, қурилиш компаниялари ҳавони ифлослантирганлик учун жазога тортилади. Шунингдек, улар қурилиш майдони атрофини кўкаламзорлаштиришга мажбур қилинади. Бу чора-тадбирлар ҳақида батафсил қуйида танишасиз.
Экологик таҳдидларга қарши кураш стратегиялари
Атроф-муҳитни самарали муҳофаза қилиш мақсадида икки муҳим дастур ишлаб чиқилди:
1. Чанг бўронларига қарши кураш миллий дастури (2024-2030 йиллар)
Дастурнинг мақсади чанг бўронлари таъсирини ва уларнинг оқибатларини камайтиришдан иборат. Асосий қадамлардан бири “Евро-4” стандартидан паст бўлган ёқилғини сотиш ва ишлатишни босқичма-босқич тақиқлашдан иборат бўлади. Бунинг учун Бухоро ва Фарғона нефтни қайта ишлаш заводлари модернизация қилиниб, юқори сифатли ёқилғи ишлаб чиқаришга ўтилади.
Санитария тозалаш ва чиқиндиларни бошқариш самарадорлигини ошириш мақсадида Чиқиндиларни бошқариш агентлиги ташкил этилади, шунингдек, циркуляр иқтисодиёт ривожлантирилади. Бундан ташқари, санитария тозалаш билан шуғулланувчи компаниялар учун самарадорликка қараб уч категорияга бўлинадиган рейтинг тизими жорий этилади.
2. Тошкентда ҳаво сифатини яхшилаш дастури
Кейинги 5 йил ичида Тошкент ва яқин атроф ҳудудларида 441 гектар майдонда янги кўкаламзорлар ва боғлар яратилади. Бу ҳудудлар ҳаво ифлосланишини камайтиришга ҳисса қўшади.
Кўкаламзорлаштириш ва қурилишни назорат қилиш
Атроф-муҳитни муҳофаза қилиш дастури доирасида ҳукумат қурилиш лойиҳалари учун янги талаблар қўяди:
12 метрдан баланд ёки 500 квадрат метрдан катта бинолар қурилишида қурилиш майдонининг камида 25% кўкаламзорланиши керак бўлади.
Атроф-муҳитга катта таъсир кўрсатувчи саноат корхоналари ўз объектлари атрофида кўкаламзорлар яратишга мажбур бўлади.
Назоратни кучайтириш ва экологик ташаббусларни рағбатлантириш
Тақдимотда муҳокама қилинган асосий мавзулардан бири экологик қонунбузарликларнинг олдини олиш чораларини кучайтириш бўлди:
Қурилиш майдончаларида ҳаво муҳофазаси қоидаларини бузиш тўғрисидаги модда Маъмурий жавобгарлик кодексига киритилади.
Дарахтларни ноқонуний кесиш, табиий ресурсларни ноқонуний қазиш ва чиқиндиларни белгиланмаган жойларга ташлаш учун жарима тизими кучайтирилади.
Шунингдек, дастур доирасида атроф-муҳитни муҳофаза қилишда фаол иштирок этаётган фуқароларни рағбатлантириш мақсадида “Ўзбекистон Республикасининг Фахрий эколог” унвонини таъсис этиш таклиф қилинди.
Экологик маркировка ва мониторинг
Маҳсулотлар ва хизматлар учун экологик стандартларни ошириш мақсадида Yashil belgi (“Ёшил белги”) ихтиёрий экологик маркировка тизими жорий этилади, у ISO 14024 стандартига мувофиқ бўлади. Сертификациядан ўтган компаниялар ўз маҳсулотларининг экологик хавфсизлигини тасдиқловчи ушбу белгини ишлатиш ҳуқуқига эга бўлади.
Мониторингнинг шаффофлигини ошириш мақсадида саноат корхоналарида 2336 та автоматлаштирилган мониторинг станциялари ва сувни тозалаш ускуналари ўрнатилади.
Хайрия ва ёввойи ҳайвонларни ҳимоя қилиш
Жамоатчилик назорати остида бўладиган “Ёшил хайрия фонди” яратилади, унга истаган шахс электрон тўлов тизимлари орқали ихтиёрий ҳисса қўшиши мумкин.
Шунингдек, ёввойи ҳайвонларни сақлаш масаласи ҳам кўриб чиқилди. Давлат ёввойи ҳайвонларни шахсий қўлларда сақловчилардан зоопарклар, океанариумлар ва илмий муассасаларга ўтказишни режалаштирмоқда, бу уларга тўғри парвариш ва реабилитацияни таъминлайди.
Матн ИИ томонидан таржима қилинган. Аниқроқ маълумот учун мақоланинг рус тилидаги вариантини фойдаланинг
